Πέμπτη 10 Δεκεμβρίου 2009

Περί Αρετών και Κακιών του Αριστοτέλη (5η δημοσίευση)

5.Στην εγκράτεια έγκειται το να μπορεί ο άνθρωπος να υποτάσσει την επιθυμία στην λογική, όταν αυτή τον ωθεί σε κακές απολαύσεις και ηδονές, και το να καρτερεί και το να υπομένει την φυσική στέρηση και θλίψη.

Στην δικαιοσύνη συνίσταται το να μπορεί να διανείμει ο άνθρωπος τ’ αγαθά ανάλογα με την αξία, και το να διατηρεί τα πατροπαράδοτα ήθη και έθιμα και τους γραπτούς νόμους, και το να λέει την αλήθεια, έστω και αν αυτή αντίκειται στο συμφέρον του, και το να τηρεί τις υποσχέσεις. Και πρώτα απ’ όλα τα δίκαια είναι όσα αφορούν τους θεούς, έπειτα στις θεότητες, έπειτα στην πατρίδα και στους γονείς και έπειτα στους νεκρούς. Σε αυτούς ανήκει η ευσέβεια που είναι μέρος της δικαιοσύνης, είτε την ακολουθεί. Την δικαιοσύνη ακολουθεί προς τήρηση του θείου νόμου και η αλήθεια και η πίστη και το μίσος κατά του κακού.

Η ελευθεριότητα (γενναιοδωρία)έγκειται στην άφθονη παροχή χρημάτων για αξιόλογα πράγματα και στην πλούσια δαπάνη για την κατανάλωση των απαραίτητων αγαθών και στο να βοηθά στις επιλύσεις των(εν. οικονομικών)διαφορών και στο να μην παίρνει από εκεί που δεν πρέπει. Ο γενναιόδωρος έχει καθαρά ρούχα και σπίτι και είναι ικανός να κατασκευάζει πράγματα περιττά και καλά, που προκαλούν ευχαρίστηση στην πορεία της ζωής χωρίς να είναι επικερδή, και είναι ικανός στο να εκτρέφει ζώα, που να έχουν κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ή κάτι ασύνηθες. Την γενναιοδωρία ακολουθεί η ηπιότητα του χαρακτήρα και η καλή ανατροφή και η φιλανθρωπία, και το να είναι ο άνθρωπος εύσπλαχνος και να αγαπά τους φίλους του και να είναι φιλόξενος και να αγαπά το καλό και το αγαθό.

Στη μεγαλοψυχία συνίσταται η ικανότητα του ανθρώπου να συμπεριφέρεται με καλό τρόπο και στην ευτυχία και στην ατυχία (δυστυχία)και στην τιμή και στην ατιμία και να μην βλέπει με θαυμασμό ούτε την πολυτέλεια ούτε την περιποίηση ούτε την εξουσία ούτε τις νίκες στους αγώνες, και η ψυχή του να έχει βάθος και μέγεθος. Και ακόμη είναι μεγαλόψυχος ο άνθρωπος που δεν έχει μεγάλη ιδέα για την ζωή και δεν την αγαπά πολύ. Ο μεγαλόψυχος ο άνθρωπος είναι απλός στην συμπεριφορά και ευγενικός, μπορεί να υπομείνει την αδικία χωρίς να είναι εκδικητικός. Την μεγαλοψυχία ακολουθεί η απλότητα και η αλήθεια.

............................................

Στο σημερινό απόσπασμα και στον πέμπτο αυτό στίχο υπάρχουν τέσσερις διαφορετικές αναφορές που θέλω να κάνω.

Η πρώτη περίπτωση την οποία θα σχολιάσω είναι η αναφορά της εγκράτειας στην οποία αναφέρεται με την πρώτη του φράση ο Αριστοτέλης και η σύνδεση αυτής με τις σαρκικές ηδονές. Μιλάει για αυτοκυριαρχία επί των σαρκικών ηδονών και το γεγονός ότι δεν τις προσδιορίζει ως κακές αυτό έχει ελάχιστη σημασία γιατί είναι αυτονόητο ότι αναφέρεται ΜΟΝΟ σε αυτές. Δεν υπήρχε ΚΑΝΕΝΑΣ λόγος να αναφερθεί στις καλές ηδονές οι οποίες πηγάζουν από την αγάπη στην οποία έχει ήδη μία αναφορά, αλλά ούτε στην σαρκική ηδονή με την σύντροφο ή τον σύντροφο και αυτό γιατί την εποχή εκείνη ΣΠΑΝΙΑ μετείχαν και ορισμένες γυναίκες σε συμπόσια, οι οποίες ΠΑΝΤΑ είχαν φιλοσοφική σκέψη και φυσικά παρόντες ήταν και οι δούλοι, οι οποίοι περίμεναν την ευκαιρία να τοποθετηθούν επί της δημόσιας φιλοσοφικής συζήτησης και να διεκδικήσουν την ελευθερία τους θαμπώνοντας το ακροατήριο και όπως είναι ήδη γνωστή η απελευθέρωση των δούλων στην αρχαία Ελλάδα ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ, όταν αυτοί διέθεταν σπουδαία σκέψη. Για όποιον δεν γνωρίζει τας σχετικά και ζητάει αποδείξεις τον πληροφορώ ότι αργά ή γρήγορα θα πέσουν στα χέρια μου και θα τις παρουσιάσω γιατί αυτή τη στιγμή δεν είμαι σε θέση να το πράξω γιατί πολύ απλά δεν έχω όσο χρόνο απαιτείται για μια έρευνα ανάλογου βεληνεκούς και αφού δεν διαθέτω κάποια βιβλιοθήκη στα χέρια μου στην οποία θα ανατρέχω με την πρώτη ευκαιρία.

Η δεύτερη αναφορά μου αφορά την σύνδεση της δικαιοσύνης με την θεοσέβεια. Είναι φανερό ότι αν δεν υπήρχε λόγος ΠΟΤΕ και ΚΑΝΕΙΣ φιλόσοφος δεν θα αναφέρονταν σε θεό ή σε θεούς και αντίθετα ΠΑΝΤΑ και ΟΛΟΙ αναφέρονταν σε θεότητες και αφού ήταν γνωστές οι ΔΙΚΑΙΕΣ Εντολές θεού που αφορούσαν διάφορα νομικά πρότυπα πάνω στα οποία θεσπίστηκαν και οι ανθρώπινοι νόμοι. Η δικαιοσύνη ήταν μία από τις πολύ σπουδαίες αρετές και ήταν αδύνατο να μην γίνει αναφορά σε αυτή.

Το γεγονός σύνδεσης με την θεοσέβεια ορίζει δύο παραμέτρους.

Η μία αφορά τον σεβασμό προς την θεότητα η οποία μιλούσε ΓΙΑ ΔΙΚΑΙΑ αγαθά στην αρχαία Ελλάδα τα οποία ΠΑΝΤΑ αναζητούσαν οι αρχαίοι φιλόσοφοι. Αν η θεότητα δεν όριζε δικαιοσύνη τότε δεν θα υπήρχε ΚΑΜΙΑ αναφορά σε αυτήν και δεν θα συνδέονταν με την πολύ σπουδαία αρετή της δικαιοσύνης.

Η δεύτερη παράμετρος πηγάζει από την ίδια την θεοσέβεια. Αν ο άνθρωπος δεν διέθετε τον σεβασμό προς κάτι ΑΝΩΤΕΡΟ από αυτόν τότε πως θα σεβαστεί τους κατωτέρους Αυτού;

Οι αρχαίοι όριζαν ως Θεό ή θεούς ή θεότητες τα ανώτερα πλάσματα από αυτούς, γιατί δεν ήταν κατασταλαγμένοι πάντα αν πρόκειται για έναν Θεό ή για θεούς, ΕΚΤΟΣ από τον Σωκράτη ο οποίος μιλούσε ΓΙΑ ΕΝΑ ΘΕΟ και κατηγορήθηκε ότι εισήγαγε κοινά δαιμόνια(ΟΧΙ ΘΕΟΥΣ) και σήμερα παρερμηνεύεται το γεγονός καθώς ορισμένοι αντιλαμβάνονται ότι εισήγαγε νέες θεότητες αν και ΠΟΤΕ ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ δεν μίλησαν για περιορισμένο αριθμό θεών. Επίσης ο Επίκουρος και οι τρεις Μιλήσιοι καθώς και ο Ηράκλειτος αλλά και άλλοι μιλούσαν για το Ον, το Όλον, τον Νου, τον Άγνωστο θεό, τον Ποιμάνδρη ή τέλος τον Θεό χωρίς όνομα και αφού ο Ένας και ΤΡΙΑΔΙΚΟΣ θεός ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΣΕ ΚΑΝΕΝΑ δεν είπε το όνομά Του και πάντα έδινε προσωνυμία σε Αυτόν που μερικές φορές ήταν Αγάπη, Σοφία ή Σωτήρας όπως επονομάστηκε ο Υιός που ΕΙΝΑΙ η Ενσάρκωση της Αγάπης από την Δεξιά Πλευρά του Κυρίου δηλαδή του Πατέρα Πάντων που ΜΑΖΙ με τον Κύριο και το Πνεύμα το Άγιο το οποίο εμπορεύεται από Αυτόν και όπως αναγράφεται στο σύμβολο της πίστεως αποτελούν την Αγία Τριάδα και ΜΙΑ ΘΕΟΤΗΤΑ.

Αν υπήρχε πεπερασμένος αριθμός θεών ΘΑ ΥΠΗΡΧΑΝ γραφές σχετικές κάτι που ΟΥΔΕΠΟΤΕ ΥΠΗΡΞΕ, γεγονός που ορίζει ότι υπάρχει παρερμηνεία στην έννοια δαιμόνιο, μία παρερμηνεία που ακολουθεί ακόμη και σήμερα πολλούς από τους ιερείς και ακόμη περισσότερους πιστούς που ορίζουν στην φαντασία τους διάφορα τα οποία δεν είναι δυνατό να είναι αληθή και αφού ΔΕΝ ΣΤΕΚΟΥΝ με την χρήση του ορθολογισμού, δηλαδή της ΑΠΟΛΥΤΟΥ ΛΟΓΙΚΗΣ η οποία οδηγεί στην μία και ΑΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΤΗ αντικειμενικότητα δηλαδή στην ΜΙΑ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ. Την έννοια αυτήν του δαιμονίου θα την αναλύσω σχολιαστικά στην αναφορά μου στον Σωκράτη και σε μελλοντική δημοσίευση. Απλά ενημερωτικά σας αναφέρω ότι δαιμόνιο ήταν ΠΑΝΤΑ ο πονηρός λογισμός και αυτή ήταν η κατηγορία προς τον Σωκράτη ο οποίος ξεμπρόστιαζε ΟΛΟΥΣ τους σοφιστές αλλά και φιλόσοφους συχνά ορίζοντας αυτούς αγνοούντες της γνώσης και όπως ΤΑΠΕΙΝΟΤΑΤΑ αποδέχονταν ο ίδιος την άγνοιά του.

Στην τρίτη μου αναφορά επί του στίχου αυτού του Αριστοτέλη θα σχολιάσω την προτροπή του μίσος προς το κακό. Παρακάτω θα επανέλθω επί της σημασία του μίσους προς την κακία(κακό) και αφού κάπου ο Αριστοτέλης δεν εκφράζεται όσο σωστά θα έπρεπε στο σημείο εκείνο.

Εδώ θέλω να τονίσω ότι ο Αριστοτέλης δίδασκε ΕΛΕΓΧΟ ΤΟΥ ΝΟΥ και αφού το μίσος προς κάθε κακία όριζε την επιλογή της αρετής. Η απέχθεια προς κάθε τι κακό ορίζει την ΕΠΙΘΥΜΙΑ επιλογής καλών πράξεων οι οποίες πηγάζουν από τις αρετές και το μίσος προς το κακό ορίζει τελικά την μη επιλογή των κακιών ή ελαττωμάτων όπως θα λέγαμε σήμερα με τον τρόπο που ομιλούμε. Φυσικά εδώ ΔΕΝ ΧΩΡΟΥΝ υποκρισίες και αφού αυτές ήταν κατακριτέες στην αρχαία Ελλάδα γεγονός που μπορούσε να αποτελέσει αιτία ντροπής και όπως αναφέρεται από την δειλία.

Στην τέταρτη αυτή μου αναφορά επιστρέφω στην δεύτερη παράγραφο του 5ου αυτού στίχου και όπου ο Αριστοτέλης ορίζει την επιλογή της ΚΑΘΑΡΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ ακόμη και αν αυτή είναι ασύμφορη προς εμάς. Ο Αριστοτέλης όπως και άλλοι φιλόσοφοι δίδαξαν την ανιδιοτέλεια και ειδικά προς όσους θα ελάμβαναν διοικητικές θέσεις. Υπάρχουν πολλές γραφές που τεκμηριώνουν τα σχετικά αλλά δεν επιθυμώ μία συγγραφή και τεκμηρίωση αυτού του επιπέδου γιατί πολύ απλά δεν γράφω βιβλίο ή πραγματεία την οποία θα δεχθώ ποτέ να αξιολογηθεί από καθηγητή. Ο καθένας έχει την ικανότητα να αξιολογεί και να ερευνά την αξιοπιστία όσων γράφονται ΡΩΤΩΝΤΑΣ ή ψάχνοντας σε ΑΛΗΘΙΝΕΣ πραγματείες που παρελθόντος και όπου υπάρχουν πραγματικά ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑΤΑ εμπρός στις δικές μου ερασιτεχνικές γραφές.

Ο Αριστοτέλης λοιπόν δίδασκε ότι ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΟΙΤΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΤΑΜΑΤΑ ακόμη και όταν δεν μας συμφέρει αυτή. Με τον τρόπο αυτό ορίζουμε ΜΗΔΑΜΙΝΗ έπαρση και εγωισμό που οδηγεί στην ανιδιοτέλεια, καθώς και ανύπαρκτη αλαζονεία ορίζοντας την ΤΑΠΕΙΝΟΤΗΤΑ η οποία στην αρχαία Ελλάδα ήταν αυτοσκοπός και όταν ο κάθε ασκούμενος αναζητούσε την ολοκλήρωση της ψυχής μέσα από τις αρετές οι οποίες αναφέρονται ως αρετές που οδηγούν στον σκοπό αυτό.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου